Định nghĩa van an toàn
Van an toàn là thiết bị bảo vệ hệ thống đường ống dẫn lưu chất, giúp ổn định áp suất ở mức cố định. Trong tiếng Anh, van an toàn được gọi là Safety Relief Valve đối với hệ thống khí và Pressure Relief Valve đối với hệ thống phòng cháy chữa cháy và cấp nước. Van hoạt động để xả áp khi áp lực vượt quá giới hạn cho phép, bảo vệ hệ thống khỏi các sự cố quá tải áp suất. Theo quy chuẩn QC02, van an toàn thường là loại ren DN20, được lắp trên bình tích áp để đảm bảo an toàn cho hệ thống bơm.
Cấu tạo van an toàn
- Van tác động trực tiếp:
- Thân van: Thường làm bằng gang, inox, hoặc đồng, phần thân kết nối với ống giảm áp và ống dẫn lưu chất xả.
- Lò xo: Tạo áp lực đẩy và giữ đĩa van đóng kín.
- Nắp van: Được lắp ghép với thân van, đảm bảo kín nhờ goăng.
- Trục đĩa van: Định hướng chuyển động của đĩa van.
- Đĩa van: Ngăn dòng chảy lưu chất, bịt chặt đầu phun bằng lực lò xo.
- Đầu phun: Điều chỉnh khẩu độ bằng núm chỉnh đầu phun.
- Van tác động gián tiếp:
Cấu tạo tương tự van tác động trực tiếp nhưng có hai lò xo (một lò xo chính và một lò xo điều chỉnh) và các điều chỉnh khác nằm trên nắp van. Trục đĩa van trong van gián tiếp thường được thay bằng piston để điều khiển lưu chất khi áp suất vượt qua ngưỡng cài đặt.
Xem thêm : Bảng quy đổi kích thước tiêu chuẩn ống thép
Nguyên lý hoạt động của van an toàn
Van an toàn hoạt động theo hai cơ chế: trực tiếp và gián tiếp, nhưng đều dựa trên nguyên lý cân bằng lực. Khi áp suất trong hệ thống không vượt quá mức cài đặt (ví dụ 5 bar, 10 bar, 16 bar…), van sẽ ở trạng thái đóng. Khi áp suất tăng đột ngột vượt ngưỡng, van tự động xả lưu chất để giảm áp suất về mức an toàn. Sự hoạt động của van dựa trên sự cân bằng giữa lực đàn hồi của lò xo (hoặc piston) và áp lực của dòng lưu chất. Thông thường, lực đàn hồi giữ van ở trạng thái đóng.
Áp suất định mức của van an toàn
Áp suất định mức là mức áp suất được thiết lập để bảo vệ hệ thống. Với van tác động trực tiếp, chỉ có một áp suất định mức duy nhất. Đối với van tác động gián tiếp, áp suất định mức bao gồm cả áp suất của van chính và van phụ, với khả năng điều chỉnh áp suất của van phụ, nhưng luôn nhỏ hơn áp suất của van chính.
